Trung Nguyễn
Trong bài viết này, KTS Group sẽ mang đến những kiến thức về Smart Contracts và dApps cho các bạn có thể hiểu hơn về 2 công nghệ này.
Tác giả: Trung Nguyễn.
Smart Contracts (Hợp đồng thông minh)
Smart Contracts là một hệ thống máy tính tự động xác nhận, kiểm soát và đơn giản hoá quá trình lưu thông của các tài sản hoặc tiền kỹ thuật số giữa những bên liên quan trong thời gian vận hành hợp đồng. Nó đảm bảo tính bảo mật và không một bên thứ 3 nào có thể can thiệp, đồng nghĩa với việc hệ thống được an toàn khỏi nguy cơ lừa đảo hoặc phạm pháp.
Các giao dịch được thực hiện trong hợp đồng thông minh là không thể đảo ngược và có thể theo dõi. Đúng như tên gọi hợp đồng thông minh, nó tự động định nghĩa những hình phạt và quy định nằm trong thoả thuận tương tự như với hợp đồng truyền thống. Nó đảm bảo được rằng các thoả thuận sẽ được thực thi, nhờ vào hệ thống tự động số hoá.
Sự xuất hiện của Smart Contracts (hợp đồng thông minh) trong thế giới crypto.
Người đầu tiên đưa ra ý tưởng về Smart Contracts là một nhà khoa học máy tính có tên là Nick Szabo, vào năm 1994. Mục tiêu mà hợp đồng thông minh được tạo ra đó là để cung cấp sự bảo mật và giảm thiểu chi phí giao dịch khi thực hiện hợp đồng. Hiện nay, đã có khá nhiều đồng tiền điện tử phát triển ra những hợp đồng thông minh của riêng mình. Cụm từ “Smart Contracts” được đưa ra sau khi Nick Szabo đã làm việc liên tục với dự án trước khi nó được đưa vào ứng dụng. Định nghĩa trong tài liệu của Smart Contracts là “quy chuẩn và bảo mật các quan hệ trên mạng lưới công khai”, tài liệu này được sử dụng để mô tả cách mà những hoạt động kinh doanh có thể được tiến hành thông qua thương mại điện tử như thế nào.
Cách hoạt động của Smart Contracts (hợp đồng thông minh).
Đồng tiền điện tử đầu tiên sử dụng hợp đồng thông minh là Bitcoin, một hệ thống được tạo ra để có thể các bên có thể trao đổi các giá trị cho nhau. Trong mạng lưới, chỉ có duy nhất các nút là có thể xác thực các giao dịch đã điều kiện. Ethereum thì lại tương đối khác so với những blockchain còn lại khi cho phép người tự viết chương trình của mình. Khi nói đến Smart Contracts thì bạn có thể sẽ không tìm được một định nghĩa rõ ràng, do chúng tương đối khó hiểu bởi khái niệm này có thể bị nhầm lẫn với những hoạt động được nói ở trên.
Tác dụng chính của hợp đồng thông minh đó là thực hiện những gì nó đã được lập trình. Dưới đây là một tính năng mà hợp đồng thông minh có thể cung cấp:
- Nó bổ trợ cho những hợp đồng khác.
- Kiểm soát những thoả thuận giữa các bên tham gia, ngăn chặn sự can thiệp của bên thứ ba.
- Lưu trữ thông tin liên quan đến ứng dụng, ví dụ như là đăng ký tên miền hoặc các ghi chép về thành viên trong hệ thống.
- Chức năng như một tài khoản đa chữ ký (multi-sig); đồng nghĩa với việc tài sản chỉ có thể được sử dụng khi đạt được phần trăm số người đồng thuận yêu cầu.
Smart Contracts (Hợp đồng thông minh) trên Ethereum.
Để bắt đầu thì chúng ta cần hiểu Ethereum là gì và nó liên quan như thế đến hợp đồng thông minh Ethereum. Vậy thì Ethereum là cái gì? Có thể khá nhiều người cũng đang tự hỏi như vậy, sẽ hơi khó một chút cho những người mới tìm hiểu về crypto. Ethereum là một hệ thống được thiết kế trên nền tảng blockchain, có nghĩa nó là một hệ thống phi tập trung không thể bị điều khiển bởi bất cứ một máy móc tập trung nào. Ethereum sẽ lưu lại toàn bộ những dữ liệu về giao dịch diễn ra trong mạng lưới. Ethereum chứa hàng triệu giao dịch được nhóm lại thành từng khối (block), mỗi khối này được gắn với nhau tạo nên một chuỗi các khối (blockchain) kéo dài liên tục. Trước khi một giao dịch được gắn vào khối, nó sẽ được kiểm định và phải trải qua một quy trình đào để làm bằng chứng xác nhận giao dịch.
Tiếp theo hãy nhớ rằng nhiệm vụ của hợp đồng thông minh là để đảm bảo hợp đồng được thực thi, đây là cách nó hoạt động trên Ethereum. Ethereum là đồng tiền điện tử bảo mật, không chịu sự can thiệp của bên thứ 3, người dùng Ethereum có thể truy cập vào các ứng dụng của mình thông qua sự trợ giúp của hợp đồng thông minh.
Hợp đồng thông minh và dApps phải có những điểm riêng biệt nhằm đảm bảo an toàn cho mạng lưới. Nếu hợp đồng thông minh xảy ra lỗi, một số lượng tài sản lớn có thể bị đánh cắp hoặc bị thất lạc tại một địa chỉ không thể thu hồi. Theo lời khuyên của những chuyên gia, hợp đồng thông minh nên được viết theo những ngôn ngữ có kịch bản để có thể dễ dàng xác nhận, kiểm tra và đánh giá. Khi làm như vậy, thì khả năng hợp đồng thông minh bị lỗi sẽ được giảm thiểu. Hợp đồng thông minh cho phép việc trao đổi tài sản giá trị và tiền tệ được diễn ra một cách minh bạch và không bị can thiệp từ bên thứ 3.
Ứng dụng phi tập trung (dApps) là gì?
Để bắt đầu, thì dApps là viết tắt của decentralized applications (ứng dụng phi tập trung). Đúng như tên gọi, những ứng dụng này không thể hoạt động trên các thiết bị tập trung. Hiện nay, smart contracts và dApps trên mạng lưới Ethereum được là không có nhiều khác biệt, dù theo định nghĩa thì hai khái niệm này là hai thứ riêng biệt. Smart Contracts được mô tả là cầu nối giữa dApps và công nghệ blockchain. Các ứng dụng phi tập trung được nhìn nhận là bước thứ 4 trong quá trình tiến hoá của ứng dụng. Ethereum là blockchain đầu tiên ứng dụng dApps.
Sử dụng smart contracts (hợp đồng thông minh) trong thực tế.
- Lưu trữ thông thông tin tài chính.
Đối với các tổ chức tài chính, dApps cung cấp sự minh bạch và chính xác trong việc lưu trữ các thông tin tài chính. Giúp giảm thiêu chi phí kiểm tra cũng như tăng cường sự chính xác của báo cáo tài chính, đồng thời làm chuẩn hoá các dữ liệu trong hệ thống.
- Bảo mật.
Do không bị can thiệp bởi bên thứ 3, nên hệ thống sử dụng hợp đồng thông minh sẽ đảm bảo được tính bảo mật.
- Chứng minh kỹ thuật số.
Smart contracts giúp người dùng kiểm soát và sở hữu những chứng thực bằng kỹ thuật số chứa các dữ liệu. Cho phép họ chọn lựa được thông tin nào có thể được công khai.
- Chính sách bảo hiểm.
Thông thường quá trình đòi bồi thường của bảo hiểm sẽ cần nhiều tháng để nhận được tiền. Đây là một quy trình chưa được hỗ trợ bởi công nghệ, quá trình vận hành đang khiến toàn bộ quy trình diễn ra chậm chạp. Nếu các chính sách được viết lên smart contracts thì toàn bộ quy trình sẽ diễn ra nhanh chóng và chính xác.
- Bản quyền nội dung.
Khi nói đến về lợi nhuận đến từ các tác phẩm, thì việc xác định được tác giả là rất quan trọng. Nếu sử dụng smart contracts trên blockchain, thì quá trình này sẽ rất nhanh chóng và dễ dàng.
Kết luận.
Bằng cách sử dụng smart contracts và dApps, mọi quy trình sẽ diễn ra đúng như dự tính và các điều khoản và thoả thuận sẽ được đảm bảo. Thông qua tự động hoá và các quy định đưa ra, các hành vi trái phép sẽ được ngăn chặn và đảm bảo các giao dịch được thực hiện đúng quy trình.
