Chinh Nguyễn
Series các bài viết “SEO cho người mới bắt đầu” của mình:
- SEO là gì? Tại sao cần tận dụng SEO?
- Các công cụ tìm kiếm hoạt động như thế nào?
- Người dùng tương tác với Công Cụ Tìm Kiếm như thế nào?
- …(Cập nhật sau khi bạn đọc sang mục số 3)…
Trong series bài viết này, mình và bạn đang ở chương số 2 “Các công cụ tìm kiếm hoạt động như thế nào?” nhằm giúp các bạn hiểu được cơ chế hoạt động của các công cụ tìm kiếm để từ đố tối ưu website của mình nhằm đạt được thứ hạng tốt!
Các công cụ tìm kiếm có hai chức năng chính: thu thập dữ liệu (crawl) và xây dựng chỉ mục (index), và cung cấp cho người dùng tìm kiếm với một danh sách xếp hạng của trang web mà họ đã xác định là phù hợp nhất với người dùng.
Thu thập dữ liệu (crawl) và lập chỉ mục (index)
Hãy tưởng tượng thế giới Web là một mạng lưới các điểm dừng trong một hệ thống tàu điện ngầm thành phố lớn. Mỗi điểm dừng là một tài liệu (thường là một trang web, nhưng đôi khi một file PDF, JPG, hoặc tập tin khác). Các công cụ tìm kiếm cần một cách để “bò” qua toàn bộ thành phố và tất cả các điểm dừng trên đường đi, do đó, các công cụ tìm kiếm sử dụng đường đi tốt nhất có sẵn là LINK.
Cấu trúc đường link của website nhằm kết nối tất cả các trang lại với nhau. Các liên kết cho phép con robot của công cụ tìm kiếm (tự động đi “thu thập dữ liệu” hay người ta gọi con robot đó là “con nhện”) có thể tiếp cận hàng tỷ tài liệu liên kết với nhau trên web. Một khi các công cụ tìm thấy các trang thông tin, chúng giải mã các trang và lưu trữ vào trong dữ liệu lớn, và các dữ liệu đấy có thể được gọi ra khi có một truy vấn tìm kiếm từ người dùng tìm kiếm. Để có thể lưu trữ dữ liệu (hàng tỷ trang web) và trả về kết quả truy vấn trong một phần nhỏ của giây, các công ty công cụ tìm kiếm đã xây dựng trung tâm dữ liệu trên toàn thế giới.
Công cụ tìm kiếm là những cỗ máy trả lời tự động
Các cơ sở lưu trữ khổng lồ chứa hàng ngàn máy phân tích với số lượng lớn thông tin rất nhanh chóng. Khi một người thực hiện một tìm kiếm ở bất kỳ công cụ nào, họ yêu cầu kết quả phải có ngay lập tức, thậm chí chậm trễ một hoặc hai giây là người dùng thấy không hài lòng rồi, vì vậy các công cụ làm việc chăm chỉ để cung cấp câu trả lời càng nhanh càng tốt.
Khi một người thực hiện việc tìm kiếm trực tuyến, các công cụ tìm kiếm lùng sục kết quả trong hàng tỷ tài liệu và sẽ có hai điều xảy ra: thứ nhất, nó chỉ trả về những kết quả có liên quan hoặc có ích với truy vấn của người dùng tìm kiếm; thứ hai, nó xếp các kết quả theo sự phổ biến của các trang web phục vụ thông tin. Bao gồm cả sự phù hợp với thông tin truy vấn và sự phổ biến (quá trình làm SEO có thể để ảnh hưởng đến tính phổ biến của website trong con mắt của công cụ tìm kiếm).
Làm thế nào để những cỗ máy tìm kiếm xác định thông tin bài viết nào là phù hợp và có tính phổ biến?
Đối với công cụ tìm kiếm, thông tin thích hợp với người dùng quan trọng hơn thông tin bài viết đúng với từ khóa nhưng lại không phù hợp với người dùng. Thời kỳ đầu, công cụ tìm kiếm còn rất thô sơ nên kết quả của nó có giới hạn lắm. Nhưng ngày nay, hàng trăm các yếu tố ảnh hưởng đến sự thích hợp và chúng ta sẽ cùng nhau thảo luận các yếu tố đấy trong series SEO cho người mới bắt đầu này.
Công cụ tìm kiếm thường giả định rằng một trang web có tính phổ biến cao hơn một trang đơn lẻ hoặc một tài liệu và có giá trị thông tin mà nó chứa phải. Và đã cho trải nghiệm hài lòng với người dùng tìm kiếm.
Sự phổ biến và sự phù hợp không được xác định bằng tay. Thay vào đó, các công cụ tìm kiếm sử dụng các phương trình toán học (thuật toán) để sắp xếp kết quả từ nội dung có liên quan, và sau đó xếp hạng kết quả theo thứ tự chất lượng (tính phổ biến) của kết quả.
Làm thế nào để người làm SEO và làm tiếp thị thông tin thành công với công cụ tìm kiếm?
Các thuật toán của công cụ tìm kiếm rất phức tạp khiến chúng ta không thể hiểu hết hiểu được. Thực tế, các công ty công cụ tìm kiếm chỉ cung cấp cho chúng ta một chút thông tin mang tính định hướng để chúng ta có thể có được kết quả hiển thị tìm kiếm tốt hơn và thu hút lưu lượng truy cập nhiều hơn. Những thông tin mà họ cung cấp cho chúng ta về tối ưu hóa được mô tả dưới đây:
Thông tin hướng dẫn SEO từ GOOGLE
Google có những lời khuyến cáo sau đây để bạn có được thứ hạng tốt hơn trong công cụ tìm kiếm:
Các trang nội dung nên hướng tới lợi ích cho người sử dụng chứ không phải cho công cụ tìm kiếm. Đừng tạo ra những trang không có thông tin hữu ích rồi lừa dối người dùng của bạn hoặc lừa công cụ tìm kiếm hiển thị những trang kém thông tin đó tới người dùng chỉ để lấy traffic.
Tạo một trang website có một hệ thống cấu trúc và các đường link rõ ràng. Từng trang trong website của bạn nên link về ít nhất là một trang tĩnh (static page).
Tạo một trang web giàu thông tin hữu ích, và viết các trang rõ ràng và mô tả chính xác nội dung của bạn. Bạn hãy miêu tả chính xác phần <title> và thẻ ALT.
Sử dụng từ khóa để tạo ra các URL thân thiện với người dùng. Cung cấp một phiên bản URL duy nhất cho từng trang nội dung, sử dụng điều hướng 301 hoặc thẻ rel = “canonical” để giải quyết các vấn đề về nội dung trùng lặp.
Thông tin hướng dẫn SEO từ Microsoft (Bing)
Các kỹ sư tại Microsoft Bing có những lời khuyên sau đây để bạn có thể có thứ hạng tìm kiếm tốt từ họ:
Cấu trúc URL có chứa từ khóa và nó dễ đọc.
Chắn chắn rằng các nội dung không được nằm bên trong Adobe Flash Player, JavaScript, Ajax.. và đảm bảo rằng các công cụ đấy không che mất các đường links từ trình thu thập dữ liệu của Bing.
Tạo nội dung có từ khóa phong phú và sử dụng đúng từ khóa mà người dùng đang tìm kiếm. Sản xuất nội dung mới thường xuyên.
Không đặt các văn bản mà bạn muốn lập chỉ mục bên trong hình ảnh. Ví dụ, nếu bạn muốn tên công ty của bạn hoặc địa chỉ được lập chỉ mục, công cụ tìm kiếm của Bing không tìm được thông tin đấy qua logo của công ty.
Ngoài thông tin SEO chung chung ở trên, người làm SEO và làm tiếp thị thông tin còn có thể học hỏi thêm từ đâu?
Ngoài những yếu tố quyết định thứ hạng website được các công ty (Google và Microsoft) cung cấp chung chung như ở trên thì sau 15 năm các trang web đã tồn tại rất nhiều, người làm SEO và tiếp thị thông tin đã tìm ra nhiều yếu tố khác nữa mà công cụ tìm kiếm sử dụng để xếp thứ hạng website. Sau khi nhận ra, những người làm SEO và những người làm tiếp thị đã sử dụng các yếu tố đó để giúp trang web của họ và khách hàng của họ đạt được vị trí tốt hơn trên kết quả tìm kiếm.
Thật ngạc nhiên, là các công ty công cụ tìm kiếm có hỗ trợ cho những nỗ lực đó, mặc dù họ không công khai điều đó một cách đại chúng. Các hội nghị marketing thông tin tìm kiếm như Search Marketing Expo, Pubcon, Search Engine Strategies, Distilled, và MozCon thu hút các kỹ sư và đại diện từ các công ty tìm kiếm lớn. Đại diện các công cụ tìm kiếm cũng giúp các quản trị web bằng cách tham gia trực tuyến qua các blog, diễn đàn và các group.
Cần có thời gian cho kinh nghiệm
Có lẽ không có công cụ có sẵn nào cho người quản trị web nghiên cứu các hoạt động công cụ tìm kiếm tốt hơn việc tự sử dụng chính các công cụ tìm kiếm đó để thí nghiệm, kiểm tra giả thiết, và đúc kết lại thành kinh nghiệm của mình. Bởi vì các công ty công cụ tìm kiếm sẽ không bao giờ công khai toàn bộ thông tin xử lý của họ, các yếu tố họ đang sử dụng để xếp hạng website, và bản thân họ cũng cập nhật thuật toán liên tục để công cụ tìm kiếm ngày một thông minh hơn. Tất cả đến từ kinh nghiệm và khả năng tìm tòi của mình và bạn mà thôi. Một số thí nghiệm, mà nhiều nhà làm SEO thông thái đã tự đúc rút bằng cách làm như sau:
- Đăng ký một trang web mới với từ khoá vô nghĩa (ví dụ: talateshas.com).
- Tạo nhiều trang trên website đó, tất cả các trang đều nhắm về một cụm từ linh tinh nào đấy (ví dụ: talateshas) để dễ test vì không có ai cạnh tranh với mình bằng những cụm từ này.
- Làm cho các trang đồng nhất nhau, sau đó thay đổi một biến nào đấy, thử nghiệm bằng cách thay đổi văn bản, định dạng, sử dụng các từ khóa khác nhau, thay đổi các cấu trúc liên kết…
- Trỏ link từ các trang site có domain khác tới các trang trong Site mà bạn đang thử nghiệm
- Ghi lại thứ hạng của các trang trong site (mà bạn đang thử nghiệm) trên các công cụ tìm kiếm.
- Bây giờ tạo thay đổi nhỏ với các trang trong website và đánh giá tác động trên kết quả tìm kiếm để xác định những yếu tố có thể đẩy thứ hạng của trang tăng hay giảm so với kết quả ban đầu.
- Ghi lại kết quả thử nghiệm nào cho thấy có sự hiệu quả, và tái kiểm tra chúng trên các tên miền khác hoặc với các từ khóa khác. Nếu kết quả tương tự, rất có thể là bạn đã phát hiện ra một yếu tố xếp hạng trang web đang được các công cụ tìm kiếm âm thầm sử dụng
Một ví dụ thực nghiệm cho yếu tố xếp hạng Website
Bắt đầu với giả thuyết với một link ở ví trí bên trên của trang có trọng số cao hơn so với một link ở vị trí thấp hơn trong trang. Bạn có thể thử nghiệm bằng cách tạo ra một tên miền vô nghĩa với một trang chủ có 3 liên kết, từng liên kết đi đến từng trang khác nhau trong site của bạn (mà tất cả các trang đấy đều có cùng một từ khóa vô nghĩa xuất hiện đúng một lần trên trang đó). Sau khi các công cụ tìm kiếm thu thập dữ liệu các trang, kết quả là bạn sẽ thấy rằng các trang có liên kết đầu tiên trên trang chủ xếp hạng thứ nhất.
Ngoài quy trình thử nghiệm, chúng ta còn có cách khác nhanh hơn
Ngoài cách tự thử nghiệm như trên, người làm tiếp thị thông tin hay làm SEO cũng có thể thu thập thông tin từ nhiều nguồn trên Internet, đã có rất nhiều người có kinh nghiệm, họ đã thí nghiệm, đưa ra kết luận và chia sẻ nó qua Blog, diễn đàn. Bạn không nhất thiết phải làm nhà nghiên cứu nhưng bạn vẫn có thể có kiến thức để làm SEO như thường khi đọc các thông tin đấy, hoặc bạn có thể học qua series SEO cho người mới bắt đầu của mình. Nhưng có một vấn đề cần lưu ý rằng, bạn cần phải tỉnh táo lựa chọn cho mình thông tin phù hợp nhất, hãy xem cách họ đưa ra lập luận, cơ sở logic và số liệu cụ thể để biết nó có thật sự phù hợp không. Chưa kể các công cụ tìm kiếm đang cập nhật thuật toán liên tục buộc bạn cũng phải cập nhật thông tin. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng, công cụ tìm kiếm đang muốn bạn hướng tới lợi ích cho người dùng hơn là cho công cụ tìm kiếm.
Thông qua các phương pháp như tìm kiêm thông tin hay tự mình thử nghiệm, những người làm SEO và làm tiếp thị thông tin tìm kiếm ngày nay đã hiểu được rất nhiều cách thức hoạt động cơ bản và các yếu tố thứ hạng mang tính quyết định của công cụ tìm kiếm để từ đấy tạo ra các website và các trang trong website tối ưu đạt được thứ hạng cao và lưu lượng truy cập tốt qua Google, Bing và các công cụ tìm kiếm khác.
Phần còn lại của serie hướng dẫn này là dành cho việc làm rõ những điều này. Đón đọc bài viết tiếp theo của mình trong serie “SEO cho người mới bắt đầu” để hiểu hơn về công cụ tìm kiếm và làm SEO!
Cùng đọc bài viết tiếp theo của mình: “Người dùng tương tác với Công Cụ Tìm Kiếm như thế nào?“
còn google tìm kiếm thì sao admin